📕بیست و یکمین میزگرد از سری میزگردهای آزاد ادبی #بوطیقا در موسسه شهرستان ادب برگزار شد و #محمد_حنیف ، #علی_اصغر_عزتی_پاک ، #محمدقائم_خانی و #علیرضا_سمیعی پیرامون #چهل_سال_داستان_انقلاب به بحث و گفت‌وگو پرداختند.

خلاصه جلسه :

✔️#علیرضا_سمیعی : سال 57 که انقلاب شد، برای مدت کوتاهی آزادی نسبتاً مطلقی به وجود آمد؛ کتاب‌هایی که مدت‌ها ممنوع بودند در پیاده‌روها فروخته می‌شدند. همچنین نویسندگان آزادانه شروع به اظهار عقیده کردند، البته در آن شلوغی‌ها صدایشان شنیده نمی‌شد. بعد از مدتی این احساس به وجود آمد که نویسندگانی که تا یکی دو سال قبل دچار سرخوردگی بودند و مردم را متهم می‌کردند که برای آزادی مبارزه نمی‌کنند، با انقلاب اسلامی راضی نشده بودند. در واقع با مردم همراه نشدند. البته داستان‌ها و شعرهایی همان سال‌های آغازین انقلاب نوشته شد ولی جریان ادامه‌داری نبود.

✔️#محمد_حنیف : البته من داستانی با موضوع قیام سیاهکل، که در آن دوران نوشته شده باشد، نخوانده‌ام. بیشتر داستان‌های قبل از انقلاب درباره‌ی کودتای 28 مرداد سال 32 نوشته شدند. آزادی‌ای که آقای سمیعی به آن اشاره کرد از نیمه‌ی دوم سال 56 – به واسطه‌ی روی کار آمدن دموکرات‌ها در امریکا و فشارشان به شاه برای رعایت مسائل حقوق بشر و آزادی بیشتر- آغاز شد. فکر می‌کنم موضوع داستان برمی‌گردد به خاستگاه فکری نویسندگان قبل از انقلاب. در آن دوره رمان‌نویسی ما پیوند محکمی با نظرگاه‌های چپ داشت. در ادبیات داستانی امروز هم کمابیش آن جریان ادامه دارد.

✔️#علی_اصغر_عزتی_پاک : من اساساً با مقایسه‌ی رشد کمّی کتاب و داستان‌نویسان قبل و بعد از انقلاب مشکل دارم. فکر می‌کنم اگر انقلاب هم نشده بود این تعداد نویسنده‌ی زن داشتیم، چون کشوری رو به توسعه بودیم. حتی اگر انقلاب نشده بود شیب ورود زنان به فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تندتر بود. یعنی در عرصه‌های دیگر هم این اتفاق بیشتر و بهتر می‌افتاد. اگرچه انقلاب حضور زن‌های قشر متدین و محجبه (که جزو اکثریت جامعه‌ی ایران بودند) را در جامعه تسهیل کرد. به این معنا که بستر را برای فعالیت‌ها و حضور این دسته از زنان در جامعه امن و آرام کرد. اما در تمام جوامع، هرچقدر محافظه‌کارانه، زنان کم‌کم جایگاه خودشان را پیدا می‌کنند. ولی فکر می‌کنم مسئله‌ی ما کمّیت نیست. کمیّت خیلی تعیین‌کننده نیست. فکر می‌کنم باید برگردیم به کیفیت.

✔️#محمدقائم_خانی : مدت‌هاست کتاب‌های مورخ و پژوهشگری امریکایی به نام «نیکی کِدی» که درباره‌ی ایران می‌نویسد، ترجمه و منتشر می‌شوند. عجیب است وقتی کتاب‌های کدی را می‌خوانید -نسبت به آثار نویسنده‌ی ایرانی- احساس نزدیکی بیشتری با انسان ایرانی و خودتان می‌کنید. کدی می‌گوید: «انقلاب‌های مشروطه و 57 از عمیق‌ترین انقلاب‌های شهری دنیا بودند. انقلاب‌های دیگر را که بررسی می‌کنیم معمولاً محدود به دو یا سه شهر از یک کشور هستند. یا اینکه انقلابیون اساساً قدرت همراه کردن مردم شهر را ندارند، به همین خاطر پایگاه‌هایی در روستا ایجاد می‌کنند که با مردم روستا به شهر بیایند و آن را فتح کنند. خیلی عجیب است که وقتی بحث انقلاب می‌شود تمام شهرهای ایران درگیر می‌شوند.» می‌خواهم بگویم بنیان شهری انقلاب اسلامی خیلی مسئله‌ی مهمی است و یکی از پایه‌های اصلی ورود به بحث درباره‌ی ادبیات داستانی است.